නිවැරදි ධර්මය සැමදා විද්‍යමාන නොවේ..... අධර්මයෙන් එය වැසීයමින් පවතී......
මහානායක හාමුදුරුවනේ, මහානායක හාමුදුරුවන්ගේ උපන්ගම බෙල්ලන. බෙල්ලන කියන ප්‍රසිද්ධ ග්‍රාමය පිහිටා තිබෙන්නේ පස්‌යොදුන් කෝරළයේ. පස්‌යොදුන් කෝරළය ගැන, බෙල්ලන ග්‍රාමය ගැන යමක් මුලින්ම දැන ගන්න මා කැමතියි.
මහාපරාක්‍රමබාහු රජතුමා යුද්ධය සඳහා සේනාව රැස්‌කළ, සේනාව සංවිධානය කළ ප්‍රදේශයක්‌ තමයි පස්‌දුන් කෝරළය කියන්නේ. ඕනෑම බුද්ධිමත් දක්‍ෂ රජ කෙනෙක් ඉදිරියේ දී යුද්ධයක්‌ කරන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා නම් ඉස්‌සරවෙලාම කළයුතු දේ තමයි ප්‍රදේශය හැම අතින් ම සංවර්ධනය කර ගැනීම. කාවන්තිස්‌ස රජතුමා කල්පනා කළා කොහොම නමුත් තම දරුවන් අනාගතයේ රජරට ආක්‍රමණය කරනව කියලා. ඒ අනුව රුහුණත්, දිගාමඩුල්ල ආදී ප්‍රදේශත් ඉතාමත්ම හොඳින් සංවර්ධනය කර ගත්තා. ඒ විතරක්‌ නොවෙයි කුඩා කුඩා ප්‍රදේශ පාලනය කරමින් සිටිය ප්‍රාදේශීය පාලකයනුත් හොඳට සමගි කරවගෙන තමයි යුද්ධයට සූදානම් වුණේ. ඒ වගේම තමයි මහාපරාක්‍රමබාහු රජතුමාත් යුද්ධයට සූදානම් වුණේ. එහෙම බලනකොට පස්‌දුන් කෝරළය විශේෂ ප්‍රදේශයක්‌. මහා යුද්ධයකට අවශ්‍ය ජනතාව ඉතාම හොඳින් සංවිධානය කරගන්න ලැබිච්ච ප්‍රදේශයක්‌. හොඳට බත බුලතින් සමෘද්ධිමත් වූ ජනතාව ඒ නිසාම හොඳ කාය ශක්‌තියක්‌ ද ඇතිව සිටියා. මහා යුද්ධයකට ජනතාව සංවිධානය කිරීම සඳහා පස්‌දුන් කෝරළය තෝරාගැනීමෙන් පේනවා ඒ වන විට පස්‌යොදුන් රට ජනතාව මොන තරම් කායික හා මානසික වශයෙන් ශක්‌තිමත්ව සමෘද්ධිමත්ව සිටියා ද කියන කාරණය.
පස්‌යොදුන් කෝරළයේ පිහිටීම අනුව කියන්න පුළුවන් වගුරු බිම් වැඩි ප්‍රදේශයක්‌ කියලා. පහත් බිම් වැඩි ජලය බහුල ලෙස රැදෙන බිම් කොටස්‌ තමයි පස්‌යොදුන් කෝරළයේ වැඩියෙන්ම තියෙන්නෙ. කොහොම වුණත් පරාක්‍රමබාහු මහරජතුමා ප්‍රදේශය සශ්‍රීක කොට දියුණු කිරීම සඳහා හැම වතුර ඇලක්‌ම වගේ සකස්‌ කළා. ගංඟාවල් සංවර්ධනය කළා. අවශ්‍ය ආකාරයට ජලය ගෙන යැම සඳහා ජල මාර්ග සකස්‌ කළා. ඒ අනුව මුළු ප්‍රදේශයම සශ්‍රීක ප්‍රදේශයක්‌ බවට පත් කළා. ඒ වගේ ම පස්‌දුන් කෝරළේ කඳු ප්‍රදේශත් තියෙනවා. ඒ කඳු ප්‍රදේශවල පුරාණයේ ඉදලම ජනාවාස තිබුණු බවත් පැහැදිලිව පේනවා. ඔය වරාගොඩට එහායින් තියෙන විල්ගොඩ කන්ද, කොලින් කන්ද, පැළෑද පාහියන්ගල කියලා දිගට විහිදී යන කඳු යායක්‌ තියෙනවා.
මහානායක හාමුදුරුවනේ ඔය පාහියන්ගල ගැන දැන් බොහෝ දෙනාගේ අවධානය යොමුවෙලා තියෙනව නේද?
නෑ ... මම නම් ඔය කියන දේවල් ඔය විදිහට ම පිළිගන්න කැමති නැහැ. ඔය පැත්තේ තියෙනවා පැරණි නාම ගණනාවක්‌. ඒවා පුලහිං, වීරසිං, ජාහිං, පාහිං වශයෙන් සඳහන් වෙනවා. මේ පාහිං කියන එක ම පාහියන් වුණා කියල හිතන්න පුළුවන්. කොහොම උනත් ඈත අතීතයට ඇදිල යන ඉතිහාසයක්‌ මේ පස්‌යොදුන් කෝරළයට තියෙනවා. මේ ප්‍රදේශයේ හරියට පැරණි විහාරස්‌ථාන තිබුණු බවත් පේනවා. ගණේ නම යෙදී තියෙන්නේ ඒ විහාරස්‌ථාන තිබූ ප්‍රදේශවලටයි. ගණේගොඩ, ගණේමුල්ල, ගණේතැන්න, ගණේකන්ද, ගණේගල ආදී ප්‍රදේශ අදත් ඒ නම්වලින්ම ව්‍යවහාර වෙනවා. ඒවා ගණින්වහන්සේලා වාසය කළ ප්‍රදේශයි. ගණේ කියන්නේ විහාරස්‌ථානයටයි. ඒ විහාරස්‌ථානවල සිටින ඇත්තන්ට ගෞරව වශයෙන් පාවිච්චි කළා ගණින්වහන්සේ කියලා. ඒ ගණින්වහන්සේ කියන එකමයි ගණින්නාන්සේ වුණේ.
ගණින්නාන්සේ කියන එක අගෞරවයට වගේ කියනවා. ගණයා, ගණගෙඩියා කියලත් කියනවා. නමුත් ගණින්වහන්සේ කියන එක ගෞරවාන්විත වචනයක්‌. ලංකාවේ සෑම ප්‍රදේශයකම වගේ පාවිච්චි වෙන මේ ගණේ කියන යෙදුමෙන් පුළුවන් තේරුම් ගන්න එදා මේ ප්‍රදේශවල ගණින්වහන්සේලා වාසය කළ බව. විහාරස්‌ථාන තිබුණු බව. ගණේලන්ද පන්සල, ගණේගොඩ දේවාලය වගේ යෙදුම් බස්‌නාහිර පළාතේ ඇතැම් ප්‍රදේශවලත් දකින්ට ලැබෙනවා. ඒ හැම යෙදුමකින්ම පේන්නේ ඒ ඒ ප්‍රදේශවල විහාරස්‌ථාන තිබුණ බවත් සංඝයා සිටිය බවත් ය. මේ ගණේ කියන යෙදුම් නුවර යුගයටත් වඩා පරණයි. ගණේ කියන්නේ සමූහය කියන තේරුමයි. පස්‌දුන් කෝරළයේ හරියට ගණේ කියන නමින් ස්‌ථාන තිබුණා. ඒ වායේ භික්‍ෂුන් වහන්සේලාත් සිටියා. ගණින්නාන්සේ කියන එක එච්චර පරණ නැහැ. ඒක නුවර යුගයේ සංඝරාජ හාමුදුරුවන් උපසම්පදාව පටන්ගත්තට පස්‌සේ ඇති වූ වචනයක්‌. ඒක ගෞරවාන්විත වචනයකුත් නොවේ. සංඝරාජ හාමුදුරුවන් උපසම්පදාව ලබන කොට ලංකාවේ එකද උපසම්පදා භික්‍ෂුවක්‌වත් සිටියේ නෑ කියන කතාව තව දුරටත් පරීක්‍ෂා කළ යුතු වෙනවා. මොකද විමලධර්මසූරිය රජතුමාගෙ කාලෙ උපසම්පදාව ආරම්භ කරල ගතවෙලා තිබුණෙ අවුරුදු අනූවක විතර කාලයක්. ඒ නිසා එක ද උපසම්පදා භික්‍ෂුවක්‌වත් සිටියේ නෑ කියන කථාව ඉතා හොඳින් පරික්‍ෂා කළ යුතු වෙනවා.
මහාවංශයේ තියෙනවා පංචයොජන රට්‌ටේ කියලා. ඒකෙ ඉතාම පැහැදිලිව පේන දෙයක්‌ තමයි පස්‌යොදුන්රට කියන එක පාලියට පෙරලා ගැනීමක්‌ කියලා. ගලපාත විහාර සෙල්ලිපියේ තියෙනවා පස්‌යොදුන්රට කියන යෙදුම. පස්‌යොදුන් කෝරළේ පන්සල කියලයි ගලපාත විහාරය හඳුන්වල තියෙන්නෙ. ගලපාත විහාරය ගැන පොතක්‌ අච්චුගහලත් තියෙනවා. ඒකේ මේ සෙල්ලිපිය තියෙනවා. මට මතකයි කලකට පෙර ගුවන්විදුලි සාකච්ඡාවක්‌ කළා ගලපාත විහාරය ගැන. එහිදී මං ප්‍රකාශ කළා, ගලපාත විහාරය යි වනවාස විහාරය යි කියන්නෙ දෙකක්‌ නොවේ එකක්‌ කියලා. වනවාස කියන්නේ වනවාසී භික්‍ෂූන් වැඩසිටිය කොටස. ගලපාත කියන්නේ ග්‍රාමවාසී භික්‍ෂූන් වැඩසිටිය කොටස.
මහානායක හාමුදුරුවන්ගේ උපදීමේ සිට කුඩා කාලය ගැනත් බෙල්ලන ගම ගැනත් කරුණු ටිකක්‌ සඳහන් කලොත් හොඳයි.
මං උපදින කොටත් බෙල්ලන පහුකරගෙන බස්‌ දුවනවා. ඒ කියන්නේ මීට අවුරුදු අනූතුනකට එහා ඉඳල බෙල්ලන පාරෙ බස්‌ ගියා කියන එකයි. ලත්පඳුර දක්‌වා බස්‌ ගමන් කළා. ඒකාලේ තිබුණෙ එක එක පුද්ගලයන්ට අයිති බස්‌. බස්‌ කොම්පැණි පටන් අරගෙන තිබුණෙ නැහැ. එකදාස්‌ නවසිය හතළිස්‌ ගණන්වලයි බස්‌ කොම්පැණි පටන් ගත්තෙ. මට වයස තුන හෝ හතර කාලෙ බස්‌එකෙන් ගියා කියල මට මතකයි. බෙල්ලනින් බස්‌එකට නැගල ලත්පඳුරට බස්‌ එකෙන් ගියා. ඔය අපේ ගෝලනමගෙ (ලත්පදුරෙ රාහුලගෙ) ගෙදර පිරිත් පිංකමක්‌ තිබුණා. මගේ අම්මා මාවත් එක්‌කරන් පිරිත් ගෙදර ගියා. බස්‌එකට නැග්ගේ බෙල්ලන පන්සල ගාවදි. ඒක මට හොඳට මතකයි. එතන ඉදළ හැතැක්‌ම තුනක්‌ තියෙනව ලත්පඳුරට. ඒ වෙනකෙට මගේ වයස අවුරුදු තුනත් හතරක්‌ ඇති.
ඒකාලෙ ඒ දේවලුත් මහානායක හාමුදුරුවන්ට මතක තියෙනවාද, කියල මා අසන විට මහානායක හාමුදුරුවෝ සිනාසුනහ.
එතකොට පාරෙ තාරදාල තිබුණෙ නැහැ. කළුගල් දාලා ඇන්ජින් රෝලෙන් තලල තිබුණා. ඒ කාලෙත් කාර් තිබුණා. මතුගම කාර් කීපයක්‌ ම තිබුණා. පවුල් කීපයකට විතරයි කාර් තිබුණේ. ඒ කාලෙ හයර් දුවන කාර් තිබුණෙ නෑ.
මට මෙතනදී කියන්න පුළුවන් ඒ කාලේ මිනිස්සු දැනට වඩා සැපසේ ජීවත් වුණා කියලා. ජනගහනය හිටියෙ ටිකයි. හොඳට කුඹුරු තිබුණා. හැම ගෙදරකට ම වගේ මීහරක්‌ එළහරක්‌ කොටස්‌ දෙකම හොඳට හිටියා. කිරිපැණි හොඳට තිබුණා. එළවලු කොටුවක්‌ හැම ගෙදරකටම තිබුණා. අපේ ගෙදරටත් ඒ ඔක්‌කොම දේවල් අඩුවක්‌ නැතුව තිබුණා. හොඳ පිරිසිදු වතුර තිබුණා. බොන්නත් නාන්නත් ඉතාම හොඳ වතුර තිබුණා. කුඹුරු මඩවන්න වගේම ගොයම් පාගන්නත් හරකුන් යොදා ගත්තා. ඒකාලෙ ගොයම් කපල එක සැරේට ගෙදරට ගේන්නෙ නෑ. පාවර කියල කුඩා බිම් ප්‍රදේශයක්‌ කුඹුරුයාය අද්දරම තියෙනවා. එතැන රවුමට මඩුවක්‌ හදල තියෙනවා. ඒ මැද කණුවක්‌ තියෙනවා. හරකුන් බැඳගෙන රාත්‍රියට තමයි වැඩිපුර ගොයම් පාගන්නේ.
අපිත් පුංචිකාලේ ඒවාට සම්බන්ධ වුණා. ඒවාට සම්බන්ධ වීම හරිම විනෝදයක්‌. ගොයම් පාගන්නෙත් පාවරේ. වී මණින්නෙත් පාවරේ. ඒ කාලෙ තිබුණු තත්වය ඒකයි. අපට අයිති එළවළු කොටුවකුත් තිබුණා. ඒකෙ අල, බතල, එළවළු හැම දෙයක්‌ ම තිබුණා. ඒකට යන්න මාත් හරි කැමතියි. මොකද ඒ ගියාම බතල ගලවගෙන පුච්චගෙන කාල තමයි අපි ආපහු එන්නෙ. පුංචි මඩුවකුත් තිබුණ කොටුව ඇතුළෙ. ඒ වගේම කොහොම වත්ම වගේ නිවන්න බැරි ලිපකුත් තිබුණ මඩුව ඇතුළෙ. ඒක පොල්කටු අඟුරෙන් දැල්වෙන ලිපක්‌. ඒ මඩුවේ හරක්‌ බලන්න නවත්ත ගත්ත මිනිහෙකුත් හිටියා. ඒ මිනිහගෙ නම නම් මට හරියට මතක නෑ. දුම්පොල්ලා කියල සමහරු කිව්වා.
ඉතින් ඔය කාලේ මහනායක හාමුදුරුවො කුඩා කාලෙ. ඒ කුඩා වයසේ ගෙදර අය අවසර දුන්නද ඔය කොටුවේ පැලට යන්න.
දුම්පොල්ලා පැලේ නැති දවස්‌වලට අපේ ලොකු අයියා යනවා ඔය කොටුව රකින්න පැලට. එතකොට මාත් කොහොම හරි යනවා. විනෝදෙට කැමති නිසයි යන්නෙ. සමහර දවස්‌වල වල් ඌරොත් ආව බව මට මතකයි.
ඔය කාලෙ බෙල්ලන ගමේ හු`ගක්‌ ජනගහනය හිටියද?
ඇත්තවශයෙන් ම බෙල්ලන ගම ලොකු ගමක්‌. ඒ නිසා හත් අට සීයක්‌ විතර ජනගහනය හිටිය කියල කියන්න පුළුවන්. එක එක වැඩ කරන අය එක එක කොටස්‌වල ජීවත් වුණා. රෙදි අපුල්ලන අය එක කොටසක හිටියා. රිදී රත්තරන් වැඩ කරන අය තව කොටසක හිටියා. වඩුවැඩ කරන අය තවත් කොටසක හිටියා. කම්මල් වැඩ යකඩ වැඩ කරන අයත් එක කොටසක හිටියා. ඒ විතරක්‌ නොවෙයි ශාන්තිකර්ම කරන අයත් තවත් කොටසක හිටියා. ඒ කාලේ හැම ලොකු ගමකම ඔය කොටස්‌ වෙන වෙන ම හිටියා. ගම ආසන්නයේම තිබුණා ලොකු වනාන්තරයක්‌. ඒක ඩී. ඇස්‌. සේනානායක අගමැතිතුමාගේ කාලේ අක්‌කර දෙක බැගින් මිනිස්‌සුන්ට බෙදල දුන්නා. ඒ නිසා ගම වඩාත් විශාල වුණා. ඒ කන්ද හැඳින්වූයේ පනාදඬු කන්ද කියලා. ඔය කාලෙ වෙන විටත් බෙල්ලන පන්සල හොඳට තිබුණා. බෙල්ලන පිරිවෙන පටන් ගත්තේ පස්‌සෙ කාලෙ. ඒ වගේම බෙල්ලනට ඉස්‌කෝලෙකුත් තිබුණා. අපේ තාත්ත ඉගෙන ගත්තෙත් ඒ ඉස්‌කෝලෙ, මං ඉගෙන ගත්තෙත් ඒ ඉස්‌කෝලේ. දැන් ඒක බෙල්ලන මහා විද්‍යාලය. ඒ ඉස්‌කෝලෙ පටන් ගත්තෙ ඉංග්‍රීසි ආණ්‌ඩු කාලෙ. එකදාස්‌ අටසිය ගණන්වල අවසාන හරියෙ. ඒකාලෙ බාලක-බාලිකා කියල ඉස්‌කෝල දෙකක්‌ වශයෙන් තිබුණෙ. ගමේ නිතරම තිබුණෙ ගැහැණු - පිරිමි වශයෙන් කොටස්‌ දෙකකට බෙදුණු ඉස්‌කෝල. නගරවල බොහෝ විට එකටම තිබුණා.
ඔය කාලේ ගැහැණු ළමයි ඉස්‌කෝලෙ යනවා අඩුයි. ගැහැණු ළමයින්ට අකුරු උගන්වන එක හොඳ නෑ කියල සම්මතයක්‌ තිබුණා. අපේ අම්මා මතුගම නගරයේම කෙනෙක්. නමුත් අම්මා අකුරු ඉගෙන ගෙන නැහැ. අම්මා අකුරු ඉගෙන ගත්තේ තාත්තා කසාද බැන්දට පස්‌සෙ තාත්තගෙන්. මතුගමත් ගැහැණු ළමයින්ට ඉස්‌කෝල තිබුණා. ඉගෙන ගත්තාම ගැහැණු ළමයි නරක්‌ වෙනවා කියලා ගැහැණු ළමයි ඉස්‌කෝලෙ යවන්න මව්පියෝ කැමති වුණේ නැහැ.
මේ තත්ත්වය ඉක්‌මණින් වෙනස්‌ වුණා ද මහානායක හාමුදුරුවනේ. වෙනස්‌ වුණානම් ඒකට හේතුව මොකක්‌ ද?
ඒකට හේතුව තමයි සී. ඩබ්. ඩබ්. කන්නන්ගර මහත්තයාගේ අධ්‍යාපන වැඩපිළිවෙළ. නිදහස්‌ අධ්‍යාපනයේ පළමුවන මධ්‍ය මහා විද්‍යාලය මතුගම තමයි පටන් ගත්තෙ. එතුමා නිදහස්‌ අධ්‍යාපනයේ පියාණෙ. ඒ කාලෙ ඉස්‌කෝලෙ හැඳින්වුණේ කන්නන්ගර මහා විද්‍යාලය කියලා. ඔය කාලේ අදිකාරම් මහත්තයගෙත් තිබුණ, අධ්‍යාපන වැඩ පිළිවෙළක්‌. එතුමා මතුගම පටන්ගත්ත ආනන්ද විද්‍යාලය නමින් පාසැලක්‌. කෝට්‌ටේ ආනන්ද ශාස්‌ත්‍රාලයේ ශාඛාවක්‌ වශයෙන් තමයි ඒක පටන් ගත්තෙ. මතුගම කතෝලික ඉස්‌කෝලෙකුත් තිබුණා සෙන් මේරීස්‌ කියලා. ඒකත් පරණයි. ඒකාලෙ දුප්පත් කියන අය අඩුයි. කාටත් හොඳට කන්න බොන්න තිබුණා. කවුරුත් සතුටෙන් ජීවත් වුණා. කයියට වැඩ කළේ දෙන්නටම කුඹුරු ඉඩම් තියනෙවා නම් විතරයි. එහෙම නැත්නම් වැඩකළේ කුලියට. හැබැයි කුලියට කියන්නේ ගොයම් කැපුවාම වී කුරුණිය යි, ගොයම් පෑගුවාම වී කුරුණි දෙක යි. ඒක තමයි කුලිය. හවස ගෙදර එනකොට ඒකත් අරගෙනයි එන්නෙ.
මේ අතර දිවෙල් දීමකුත් තිබුණා. ඒ අය එන්නෙ පරණ අවුරුද්දට. රෙදි අපුල්ලන අය, බුලත් කෑමට හුණු පුච්චන අය, ඒ ඔක්‌කෝට ම දෙන්නෙ වී හාල් එළවළු ආදිය යි. එක එක ගෙවල්වලින් එකතුවුනාම මහ ගොඩක්‌. ඒවා ඔක්‌කොම කරත්තවල පටවගෙන අරන් යනවා. ඒ අයත් ඒ ක්‍රමවලින් පොහොසත් වෙනවා. වළන් හදන අයත් එනවා. ඒ ගොල්ලන්ටත් වී හාල් තමයි දෙන්නෙ. හැම ගෙදරකටම හොඳට වී හාල් තියෙනවා. කොටුවේ එළවළු තියෙනවා. කිරි, හරකුන්ගෙන් ලැබෙනවා. වත්තේ කිතුල් ගහක්‌ දෙකක්‌ මදිනවා. එයින් පැණි හකුරු ලැබෙනවා. ඔය අතර හැම ගෙදරකට ම වගේ රබර් ටිකකුත් තිබුණා. රබර් විකුණලා ගන්න සල්ලිවලින් කඩේට ගිහින් දුරු මිරිස්‌ පහේ ටික, කරෝල ටික ගන්නවා. අඳින්න රෙදි කෑල්ලක්‌ ගන්නවා. බොහොම සතුටින් කවුරුත් ජීවත් වුණා. ඒ කාලෙ අඳින්න රෙදි ගත්තේ අවුරුද්දට විතරයි. අද වගෙ හැමදාම රෙදි ගැනීමක්‌ නැහැ. අවුරුද්දට කලින් දවසේ ගෙවල්වල හදන කැවිලි පෙවිලි හැම දෙයක්‌මත් හාල්, පොල් ආදී දේවලුත් නොවරදාවාම පන්සලටත් ගේනවා. මේ හැම දෙයක්‌ ම ගෙනාවාම විශාල ප්‍රමාණයක්‌. අද නම් මේ තත්ත්වය හු`ගාක්‌ අඩුයි.
ආචාර්ය
ඉත්තෑපානේ ධම්මාලංකාර
අනු නාහිමි
2012 සැප්තැම්බර් 16 ඉරිදා දිවයින
2012 සැප්තැම්බර් 16 ඉරිදා දිවයින
